Dijeta = zdrava ishrana
Dijeta je po definiciji pravilan način ishrane, odnosno zdrava ishrana. Cilj propisivanje dijete je sticanje novih navika u ishrani odnosno napuštanje nepravilnog i nezdravog načina ishrane.
Zdrava ishrana je raznovrsna i sadrži sve vrste namirnica. Podrazumeva unos odgovarajuće količine hrane koji zavisi od telesne težine i fizičke aktivnosti. Neophodno je da propisana količina hrane odgovara dnevnim energetskim potrebama. Adekvatna dijeta sastoji se iz više obroka tokom dana u manjoj količini. Potrebno je prilagoditi satnicu obroka, a sve u skladu sa individualnim karakteristikama, potrebama i obavezama osobe koja se podvrgava novom načinu ishrane.
U narodu je naziv dijeta u upotrebi vezan za redukcionu dijetu čiji je cilj redukcija tj. smanjenje telesne težine. Adekvatna dijeta za mršavljenje sadrži sve vrste namirnica (voće, povrće, meso, mlečni proizvodi, hleb i zamene...) i neophodne količine svih hranljivih materija (proteini, ugljeni hidrati, masti, minerali...). Dijete za mršavljenje koje se baziraju na jednoličnoj ishrani i zabrani unosa određene vrste hranljivih materija iscrpljuju organizam, oštećuju zdravlje a rezultati su kratkotrajni i ubrzo dolazi do ponovnog gojenja.
Pored dijete za mršavljenje postoje i dijete za povećanje težine kod pothranjenih odnosno mršavih osoba. Do povećanja težine ne može doći samo prostim povećanjem kalorijskog unosa. Neophodno je propisati dijetu koja nalik dijeti za mršavljenje sadrži sve vrste namirnica i neophodnu količinu hranljivih materija. Takođe je neophodno prilagoditi satnicu obroka obavezama pacijenta.
U nizu bolesti i poremećaja zdravlja propisuju se dijete odnosno poželjan način ishrane kojim se sprečava dalji razvoj bolesti i ublažavaju tegobe. Neka od tih stanja su: šećerna bolest, gastritis, povišen krvni pritisak, povišen nivo masti i holesterola u krvi...
Zdrava ishrana je posebno važna kod dece u rastu i razvoju, trudnica i dojilja, kod osoba svih generacija koje se bave redovno sportom rekreativno ili profesionalno, kao i kod onih koji obavljaju psihički i/ili fizički naporne poslove.
Pored izrade dijete od strane lekara, veoma je bitan nadzor lekara i redovno praćenje pacijenta tokom perioda držanja dijete. Redovne kontrole najčešće jednom nedeljno, omogućavaju praćenje telesne težine, sugestije u primeni dijete, ispravljanje eventualnih grešaka, psihološku podršku i praćenje opšteg zdravstvenog stanja.
Zdrava ishrana je temelj dobrog zdravlja, stoga je neophodno da se čovek hrani zdravo nezavisno od trenutnog zdravstvenog stanja i telesne težine. U časopisima, na televiziji i internetu daje se bezbroj saveta od kojih većina nisu naučno utemeljeni pa je lako formirati pogrešne stavove o zdravoj ishrani... Stoga je najbolje obratiti se lekaru radi saveta o korekcijama nezdravih navika u ishrani i eventualnog propisivanja dijete koja je prilagođena obavezama i zdravstvenom stanju.
Važno je naglasiti da zdrava ishrana nikad ne isključuje nijednu namirnicu i da su dijete koje zabranjuju strogo bilo koju vrstu namirnice ( izuzev kada to propisuje lekar u pojedinim bolestima ) ili ograničavaju vodu, jako štetne i dovode do poremećaja zdravlja.